Twój status zatrudnienia

Osoby pracujące w Wielkiej Brytanii mają zazwyczaj jeden z trzech poniższych statusów zatrudnienia. Twój status ma znaczenie, ponieważ kształtuje on Twoje prawa w pracy.

  • Zatrudnieni na etacie (employees) korzystają z najwyższego poziomu ochrony.
  • Pracownicy najemni (workers) korzystają z niektórych, ale nie wszystkich praw pracowniczych.
  • Osoby samozatrudnione (self-employed) mają bardzo ograniczone prawa, i  nie obejmują one prawa do otrzymywania krajowej płacy minimalnej (NMW).

Niektóre firmy próbują odmówić ludziom ich praw pracowniczych, twierdząc, że są samozatrudnieni, podczas gdy w rzeczywistości tak nie jest.

Jeśli uważasz, że możesz być fałszywie samozatrudniony, rozwiąż nasz quiz.

Okres trwania pracy
Decyzyjność
Podstawa płatności
Ryzyko finansowe
Szkolenia płatne
Sprzęt
Zamiennicy
Wzajemność zobowiązań
Część nierozerwalna
Czy Twój status zatrudnienia został błędnie określony?

Jeśli uważasz, że Twój status zatrudnienia został błędnie określony i nie możesz rozwiązać tego problemu polubownie z pracodawcą, możesz wnieść skargę do trybunału Employment Tribunal.

Trybunał przyjrzy się charakterowi Twojej pracy w praktyce, a nie temu co jest zapisane w Twojej umowie lub ustnie uzgodnione z Twoim pracodawcą. Wezmą pod uwagę kilka kryteriów, takich jak: kto decyduje kiedy, gdzie i jak wykonywana jest praca, czy masz prawo wysłać zastępstwo, lub kto dostarcza materiały. 

Jeśli trybunał stwierdzi, że nie jesteś osobą samozatrudnioną, ale zatrudnionym na etacie lub pracownikiem, może nakazać Twojemu pracodawcy przyznanie Ci świadzczeń takich jak urlop lub krajowa płaca minimalna.

Status zatrudnionego czy pracownika najemnego?

Zatrudniony na etacie (employed) ma zazwyczaj regularny harmonogram ustalonych dni i godzin, w których musi pracować, np. od poniedziałku do piątku, od 9 do 17. Z drugiej strony pracownik najemny (worker) może mieć nieregularny harmonogram i będzie otrzymywał wynagrodzenie tylko za pracę, którą  wykonuje. Co najważniejsze, pracownik może odmówić pracy - na przykład konkretnej zmiany - lub może nie otrzymać pracy, gdy nie jest ona potrzebna pracodawcy.

Dalsze zasoby

Acas jest oficjalnym organem, który oferuje bezpłatne informacje na temat praw pracowniczych.

Jeśli jesteś pracownikiem wizowym, zobacz naszą stronę o prawach imigracyjnych.

Terminy w Employment Tribunal

Jeśli uważasz, że jedynym sposobem rozwiązania sporu z pracodawcą jest wniesienie go do sądu, w Employment Tribunal obowiązują na to ścisłe terminy. W większości przypadków na rozpoczęcie procesu masz 3 miesiące minus 1 dzień od daty wystąpienia problemu w pracy.